Page 41 - Tarihi ve Kültürel Mirasıyla Kocaali E-Kitap

24 Aralık 1888 tarihli bir arşiv vesikasında Lâhna doğumlu Her bakımdan zengin yeraltı ve yerüstü kaynaklarına sahip
Laz Mehmed Arif Bey Çam Dağı’nda simli kurşun yatakla- olan Çam Dağı, 19. yüzyılın sonlarına doğru göç almaya baş-
rı buldu. Madeni çıkarmak için girişimlerde bulundu. Fakat ladı. Ormanlar tahrip edilmeye başlandı. Düzce’den gelen
İzmid Meclis-i İdare Kâtibi Aziz Efendi ile Tahrirat Müdürü Abaza ve Gürcüler başta olmak üzere doğu ve orta Karade-
Faik Efendi, Çam Dağı madenlerini daha önce Geyveli Mar- niz’den gelen göçmenler ormanları yakarak tarım arazisi elde
diros Ağa’nın bulduğunu ve devlet nezdinde bütün tescil etme yoluna gittiler. O dönemlerde Karasu ve Hendek’e
7
işlemlerini yaptığını ileri sürerek Mehmed Arif Bey’e olum- bağlı olan Çam Dağı’ndaki güvenlik önlemleri yetersiz kal-
suz yanıt verdiler. Bunun üzerine Mehmed Arif Bey ile Aziz dığı için devletten orman memurları talep edildi. İş o kadar
Efendi ve Faik Efendi arasında sürtüşmeler başlayınca mah- ciddiydi ki tedirgin olan devlet, Çam Dağı’nın belli başlı
kemelik oldular ve olay daha üst makamlara iletildi. 5 noktalarında jandarma karakolu kurmaya karar verdi. 8

Sonraki süreçte ortak oldular. Aralarına Donyan Kirkor Ağa Çam Dağı’nda yürütülen saha çalışmalarında karakolların
da katıldı. Çam Dağı’nda birkaç noktada maden ocağı bulu- yerleri tespit edilmiştir. Fakat define avcıları, karakol temel-
nuyor ve işletiliyordu. Çıkarılan maden ham olarak Kocaali lerini tarihi eser kalıntılarına benzeterek kazılar yapmışlar,
ve Karasu iskelelerinden gemilere yükleniyor, işlenmek üzere tümüyle tahrip etmişlerdir. Çam Dağı’ndaki askeri karakol-
İstanbul ve yurt dışındaki fabrikalara gönderiliyordu. Üçlü lar, Cumhuriyet’in ilk dönemlerinde ormanların korunması
arasında yeniden anlaşmazlık çıktı. Yine mahkemelik oldu- amacıyla devlet tarafından kullanılmıştır.
lar. Osmanlı Devleti, yapılan sözleşmeyi iptal ederek maden-
lerin işletimini durdurdu. 6

5 BOA, DH.MKT. 1577/89/0-1.
6 BOA, ŞD. 3211/15; BOA, ŞD. 3211/15/12.
7 BOA, DH.MKT. 1617/10.
8 BOA, DH.MKT. 2502/124.

GE Ç M İ Ş T EN G ÜNÜ M ÜZE 39