Page 137 - Tarihi ve Kültürel Mirasıyla Kocaali E-Kitap

Karadeniz’de özellikle nehirlerin ağız kısımlarını ve önemli rethaneler inşa edilirken, şehirler arasındaki bağlantıyı sağ-
liman kentlerini ticaret amaçlı kontrol altında tutan Cene- lamak amacıyla da yeni yollar, köprüler ve su kemerleri inşa
vizliler bir dönem Kocaali’de de hüküm sürmüşlerdir. Aşağı edildi. Prusias ve Hypium gibi yerleşim merkezleri iç kesim-
96
Melen’deki odun ve kereste ticaretini kontrol altında tutmuş- lerde ana yol güzergâhlarına kurulurken, Pontus Herakleia ,
97
lardır. Bitinya Krallığı döneminde Diapolis olarak adlandırı- Diapolis, Kerâsse ve Kocaali gibi merkezler limana yakın
99
98
lan Akçakoca sahilinde bir kale inşa ederek Batı Karadeniz’i olarak konumlanmıştır. 100
buradan kontrol etmişlerdir. Karasu Kalesi’nin de Cenevizli-
ler tarafından inşa edildiği iddia edilmektedir. Bu dönemde Karadeniz kıyısında küçük bir köy olan Kocaa-
li, Pontus Herakleia ile Prusias ad Hypium, Diapolis, Hy-
101
Doğu Marmara ile Batı Karadeniz’in birbirinden ayrıldığı pius Suyu ve Sangarios Suyu üzerinden Daphnoutium ,
104
103
102
noktada bulunan Kocaali bölgesi tarih boyunca birçok uy- Nikomedia ve oradan Konstantin’e doğru uzanan Kara-
105
106
garlığa ev sahipliği yapmıştır. M.Ö 1900-1400 Hititler, M.Ö deniz sahil karayolu üzerinde bulunuyordu. Kaynaklarda
107
1200-650 Frigyalılar, M.Ö 670-547 Lidyalılar, M.Ö 500 Pers pek bahsedilmeyen bu yol, Kocaali ve Karasu’nun Kandıra’ya
İmparatorluğu, M.Ö 400 Makedon Krallığı, M.Ö 377-74 bağlı olduğu dönemlerde aktif olarak kullanılmıştır. 19. yüz-
Bitinya Krallığı, M.Ö 280-M.S 20 Pontus Krallığı, 395-1453 yılın ikinci yarısından itibaren siyasi ve ekonomik nedenler-
Doğu Roma (Bizans) İmparatorluğu, 1071-1308 Selçuklu den dolayı Kandıra ve Ereğli gibi sahil kentleri küçülmeye
Devleti, 1304-1923 Osmanlı Devleti ve sonrasında Türkiye başlamış, iç kesimdeki yerleşim merkezlerine bağlanmıştır.
Cumhuriyeti Devleti bu bölgede hüküm sürmüştür. Bu dönemde Karasu Nahiyesi’ne bağlı bir divân statüsünde
bulunan Kocaali, Adapazarı Kazası’na bağlanmıştır. Böylece
Anadolu şehirleri, Roma ve Doğu Roma İmparatorlukları Kandıra-Ereğli sahil yolu işlevini kaybetmiştir.
zamanında adeta yeni baştan inşa edilmişti. Roma’nın son
teknolojiyle donatılmış büyük ve düzenli orduları bulunu- Roma İmparatorluğu ve Doğu Roma İmparatorluğu dö-
yordu. Ordunun rahat hareket edebilmesi ve ayrıca ticari neminde başkent İstanbul’un Anadolu ile bağlantısını
faaliyetlerin sağlıklı şekilde yürütülebilmesi için ulaşıma sağlayan taş döşemeli yollar inşa edilmiştir. İstanbul’dan
büyük önem verildi. Devlet görevlileri ve ordunun hızlı ha- başlayarak Erzurum’a kadar uzanan Kuzey Kervan Yolu ,
108
reket etmesi oldukça önemliydi. Roma, yolları hâkimiyetin Sapanca-Hendek üzerinden Mudurnu-Bolu güzergâhını ta-
bir sembolü olarak görüyordu. Şehirlere han, hamam ve tica- kip ederek ilerliyordu.
109
96 Kieros, Üskübü, Konur Alp; Bkz: Nuray Türker, Zuhal Yaşar, “Batı Karadeniz Bölümü Antik Kentlerinin Kültürel Miras Turizmi Açısından Değerlen-
dirilmesi”, Karabük Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, C. 9, S. 1, 2019, s. 7-8.
97 Karadeniz Ereğli.
98 Bitinya Krallığı, Roma ve Doğu Roma İmparatorluğu zamanında Dia ya da Diapolis olarak bahsedilen bu şehir günümüzde Akçakoca’dır. Eski adı
Akçaşehir’dir.
99 Kerâsse, günümüzde Sakarya iline bağlı Karasu İlçesi’nin Doğu Roma dönemindeki adıdır; Bkz: Hakan Yılmaz, “Çağdaş Kaynak ve Belgeler Işığında
Sakarya’nın Fethi ve Fethin Bilinmeyen Tarihi”, Uluslararası Sakarya Sempozyumu, Sakarya Büyükşehir Belediyesi Sakarya Kitaplığı No: 41, Adapazarı
2018, s. 109-110. 75-130
100 Güniz Akıncı Kesim, Pınar Köylü, Pınar Girti, “Roma Dönemi Kent Yerleşimleri ve Prusias ad Hypium (Kieros, Üskübü), Ormancılık Dergisi, Ocak
2017, s. 6.
101 Karadeniz Ereğli.
102 Melen Çayı’nın Roma dönemindeki ismi Hypius’dur.
103 Sakarya Nehri.
104 Kefken.
105 Kocaeli, İzmit.
106 İstanbul.
107 Fahri Yıldırım, 333’den 1933’e Seyahatnamelerde Sakarya, Değişim Yayınları, Sakarya 2010, s. 12.
108 İpek Yolu.
109 Enver Konukçu, “Latinlerden Osmanlılara Kefken ve Çevresi”, Uluslararası Gazi Süleyman Paşa ve Kocaeli Tarihi Sempozyumu III, s. 469-470. Bkz:
Fahri Yıldırım, 333’de 1933’e, s. 16.

GE Ç M İ Ş T EN G ÜNÜ M ÜZE 135