Page 124 - Tarihi ve Kültürel Mirasıyla Kocaali E-Kitap

Haziran 1726 tarihinde Lâhna ve Kocaali köylülerinden ava- sakallı bir şahsiyettir. Bir önceki muhtar ise Çiftçi sülalesin-
rızları karşılığında 540 adet kürek, 496 adet sandal tahtası den Veliüddin İsmail Bey’dir. 38 yaşında, orta boylu, hafif kır
istendi. Avarız, olağanüstü dönemlerde halktan alınan vergi- bıyıklı biridir. Köyde bir adet cami bulunur. Caminin imam
leri kapsıyordu. Devletin içinde bulunduğu sıkıntılı süreç ve hatibi 70 yaşında olup orta boylu, ak sakallı Ali Efendi oğlu
donanmanın güçlendirilmesi adına Lâhna halkına da görev Mustafa Efendi’dir. Köy halkı arasında “Aylak, Baba, Çakır,
verilmişti. Tersâne-i Âmire Ocaklığı olan Lâhna ve Kocaali Dayı, Efendi, Hacı, Kara, Karaman, Macar ve Molla” lakap-
köyleri, bu isteklerin kendilerine fazla geldiğini ve haksızlık ları oldukça yaygındır. 88
yapıldığını öne sürerek haklarına razı olmayıp itirazda bu-
lundular. 85 1845 tarihinde Lâhna Camii imam hatibi Hasan Halife vefat
edince vekili olan Yusuf oğlu Ahmet Efendi görevin kendine
1841 yılı nüfus sayımında Karasu Kazası’ndaki en kalabalık verilmesini talep etti. Antik zamanlardan beri Kocaali ve
89
erkek nüfus 229 kişiyle Kocaali’de tespit edilmiştir. İkinci Karasu havalisinde varlığı bilinen simli kurşun ve çinko ma-
sırada gelen Darıçayırı’nda 211, üçüncü sırada ise 169 erkek denleri, 1880’li yıllarda Lâhna doğumlu Laz Mehmed Arif
nüfusuyla Lâhna bulunmaktaydı. Lâhna toplam 82 haneden Bey tarafından çıkarılıp işlenmek istendi. Mehmed Arif Bey
oluşuyordu. Nüfus bakımından Karasu Kazası’nın en büyük bu bölgedeki madenleri ilk bulan kişinin kendisi olduğunu
üçüncü köyüdür. Halkı Türk olan Lâhna’da 11 adet Kıptî aile iddia etti. 1883-1884 yıllarında devlete resmi bir girişimde bu-
yaşamını sürdürmektedir. 2 numaralı hanede iki oğlu ve üç lunmasına rağmen kabul görmedi.
kardeşiyle yaşayan Demirci Hasan bunlardan biridir. Nüfus
sayımını gerçekleştiren görevliler Lâhna köylülerini genel 24 Aralık 1888 tarihinde devlete bir başvuruda daha buluna-
olarak uzun boylu olarak kayda geçirmişlerdi. 86 rak Çam Dağı çevresinde kurşun ve çinko yatakları keşfetti-
ğini, bunları çıkarmak için resmi işlemlere başlamak istediği-
Karasu Kazası’nın en yaşlı nüfusu Lâhna’ya aitti. Köyde 14 ni beyan etti. Fakat İzmid Meclis-i İdare Kâtibi Aziz Efendi
kişi ak sakallı olarak kayda girmiştir. Köyün erkekleri genel- ile Tahrirat Müdürü Faik Efendi, Çam Dağı madenlerini
de kumral bıyıklıydı. 1841 tarihinde Lâhna’da 10 kişi vefat daha önce Geyveli Mardiros Ağa’nın bulduğunu ve devlet
etmiş olup, 6 çocuk dünyaya gelmiştir. Osmanlı bahriyesine nezdinde bütün tescil işlemlerini yaptığını ileri sürerek Meh-
sınırsız katkılar sunan Lâhna’da, köyün en bıçkın delikanlı- med Arif Bey’e olumsuz yanıt verdi. Bunun üzerine Mehmed
larından Ali, Temmuz 1840 tarihinde bahriyeli olarak vatanî Arif Bey ile Aziz Efendi ve Faik Efendi arasında sürtüşmeler
görevini yerine getirdiği sırada 20 yaşında iken şehit olmuş- başlayınca mahkemelik oldular ve olay daha üst makamlara
tur. Karasu Kazası’nda en fazla baltacı, oduncu, marangoz iletildi.
Lâhna’da yaşamaktaydı. 87
Sonuç olarak Lâhna köyünden Laz Mehmed Arif Bey, Çam
1841 yılında Lâhna karyesinin muhtarı Çiftçi Mehmed’in Dağı’nda keşfettiği kurşun ve çinko yataklarını kendisinin
oğlu Çolak Ömer Bey’dir. 55 yaşında, orta boylu, hafif kır bulduğuna devlet görevlilerini bir türlü ikna edemedi. 90

85 BOA, AE.SAMD.II, 126/12395.
86 Aysun Sarıbey Haykıran, Uğur Avcı, “1841 Nüfus Sayımında”, s. 521-534.
87 Aysun Sarıbey Haykıran, Uğur Avcı, “1841 Nüfus Sayımında”, s. 534-536.
88 Aysun Sarıbey Haykıran, Uğur Avcı, “1841 Nüfus Sayımında”, s. 548-549.
89 BOA, A.DVN. 13/47.
90 BOA, DH.MKT. 1577/89/0/1.

122 TARİHÎ VE K ÜLT ÜRE L MİR ASIY L A K O CAAL İ