Page 92 - Tarihi ve Kültürel Mirasıyla Kocaali E-Kitap

1920’de Kovukpelit’i de ele geçiren çete, yaklaşık 1 yıl bura- Çobansayvant
yı muhasara altında tuttu. 1921 yılında Karasu Jandarması (Çobansayfan)
ve Kuvâ-yı Milliye çeteleri tarafından yapılan operasyonda
köy Rum çetelerden temizlendi. Nüfus Mübadelesi ile Rum-
ların tahliyesinden sonra Karasu’ya ve oradan Adapazarı’na 20. yüzyılın başlarına kadar Çobansayvant tamamen orman-
giden Rumlar, Yunanistan’ın Stavros şehrine yerleştirildiler. larla kaplıydı. Çobansayvant Kocaali ve Bolazar’ın mera ve
Koğukpelit’e ise Doğu Karadeniz’den gelen Türkmenler yaylak olarak kullandığı topraklardı.
yerleştirildi. Kovuk adı zaman içinde halk dilinde değişime
uğrayarak Koğuk olmuştur. Köy halkı köyün adının içi oyuk Aslen Türkmen olan Bolazar halkı, Osmanlı Devleti’ne vergi
kocaman bir pelit ağacından geldiğini ifade etmektedir. karşılığında odun ve kereste kesiyordu. Devletin ihtiyaç duy-
duğu keresteler bugünkü Çobansayvant arazisinden temin
Koğukpelit ve Kocaali’nin önemli değerlerinden biri Kelekçi edilirdi. Ormanlar seyreldikçe yemyeşil bir arazi ortaya çıktı.
Ziya lakabıyla tanınan Ziya Ak’tır. Uzun yıllar Koğukpelit’in Kocaali ve Bolazarlı çobanlar, hayvanlarını bu bölgede yayı-
muhtarlığını yaptı. Herkesin yardımına koşan, özellikle de yorlardı.
hastaları hastaneye taşıyan yardımsever bir insandı. İstanbul
ve Ankara hastanelerinde tanıdığı birçok hekim vardır. On-
lara köyden tereyağı, fındık, pekmez gibi ürünler götürür, Çobanlar ve oduncular yağmur, fırtına ve aşırı sıcaktan ko-
gönüllerini kazanırdı. Herkesin sevgi ve saygısını kazanmış runmak, gece uyumak için kendi imkânlarıyla derme çatma,
biri olan Kelekçi Ziya, 2000 yılında 95 yaşında vefat etti. üstü kapalı kulübeler inşa ettiler. Hayvanlarını otlatan ço-
banlar, sayvant adlı bu yapılarda uyurlardı. Bölgede pek çok
Çukurköy sayvant bulunduğu için buraya Çobansayvant adı verilmiştir.
Cumhuriyet’in ilk yıllarından itibaren Doğu Karadeniz’den
Kocaali’nin güneyinde kalan Çukurköy, Koğukpelit’ten ay- göç almaya başlayan Çobansayvant arazisine fındık dikimi
rılarak köy statüsü kazanmıştır. Batısında Kirazlı, güneyinde gerçekleştirildi. Günümüzde köyün en önemli geçim kayna-
Koğukpelit, doğusunda ise Karapelit bulunmaktadır. Çu- ğı fındık tarımı ve hayvancılıktır. Genellikle Kocaali ve Ada-
kurköy tam ortada ve rakım olarak daha alçakta kaldığı için pazarı’nda yaşayan köy halkı, yaz aylarında köyüne dönüş
yerli halk tarafından adı Çukurköy olarak isimlendirilmiştir. yapmaktadırlar.

Sakarya il merkezine 80 km, Kocaali ilçesine 7 km mesafede Gümüşoluk
bulunmaktadır. 250 nüfuslu küçük bir köy olan Çukurköy (Bolazar)
halkı, genellikle Kocaali ve Adapazarı’nda yaşamakta olup
fındık zamanı, hasat için köye gelmektedirler. Kocaali mer-
kezine yakın köylerden biridir. Çukurköy, Türkler ve Rumlar Kocaali’nin en eski yerleşimlerinden biri olan Gümüşo-
tarafından kurulmuştur. Rumlar, Milli Mücadele dönemin- luk’un eski adı Bolazar’dır. Osmanlı’nın kuruluş yıllarında
de Koğukpelit ve Karapelit Rumları ile birlikte tahliye edi- Türkmenler tarafından kurulan bir Oğuz köyüdür. İsmini
lerek Yunanistan’a göçmüşlerdir. Cumhuriyet’in ilânından ünlü bir Türk bahadırı olan Bolazar’dan almaktadır. Os-
45
sonra Giresun, Ordu ve Trabzon bölgesinden göçenler yer- manlı ve Türkiye coğrafyasındaki Bolazar adındaki tek yer
leştirilmiştir. Halkın başlıca geçim kaynağı fındık tarımı ve burasıdır. Köyün tarihi hakkında bugüne kadar elle tutulur
hayvancılıktır. bir araştırma yapılmamıştır.

45 Recep Yaşa, “Sakarya Yöresinde Türkmenler”, Sakarya İli Tarihi, Ed. Mehmet Alpargu, Sakarya Üniversitesi Rektörlüğü Yayınları, Sakarya 2005, s. 219.

90 TARİHÎ VE K ÜLT ÜRE L MİR ASIY L A K O CAAL İ