Page 99 - Tarihi ve Kültürel Mirasıyla Kocaali E-Kitap

Adapazarı’ndan gönderilen telgrafnâmede bölgeye acilen ta- gerektiğini ifade etmiştir. Bolazar Mültezimi Ahmet oğlu
54
bip ve ilaç gönderilmesine karar verildi. 1877-1878 Osmanlı Hasan Ağa aynı zamanda köyün hem ağası hem de muhta-
51
Rus Savaşı’ndan sonra Rus mezaliminden kaçan ve Osmanlı rıydı. Bolazar’da en uzun süre muhtarlık yapan Hasan Ağa,
Devleti tarafından Kocaali’nin Caferiye köyüne yerleştirilen Karasu Nahiyesi’nin önde gelen tüccarlarından biriydi.
55
Abhazya Müslümanlarından Kobaşoğlu ailesi mensupları
bölgede tutunmaya çalışırken, bugünkü Selâhiye’ye yerleş- Türkiye Cumhuriyeti Devleti kurulduktan sonra Diyanet
tikten sonra tarım arazisi kazanmak için ağaçları kesmeye İşleri Başkanlığı tarafından Bolazar Camii Şerifi’ne imam
başladılar. Selâhiye arazisi o dönemlerde Bolazar halkının hatip ataması yapıldı. Şükrü Efendi imam hatip olarak uzun
merasıydı. Hayvanlarını orada otlatıyor, tarlaları ekiyor, yıllar görev yaptı. Bolazar, Cumhuriyet’in ilk döneminde
56
odun ihtiyaçlarını karşılıyorlardı. Bolazar, Osmanlı Devleti Kocaeli Vilayeti’nin Karasu Kazası’na bağlı köy statüsünde
tarafından iltizam usulü gereği mültezime verilmişti. bulunmaktadır. 11 Mart 1954 tarihinde çıkan T.C Resmi
Gazete haberine göre Bolazar, Karasu’ya bağlı Kocaali Nahi-
Ahmet oğlu Hasan Ağa, Bolazar’ın mültezimi idi. Toprak- yesi’ne bağlanmıştır. Türkler tarafından kurulan Bolazar’ın
57
ları ekip biçme hakkı ve elde edilen gelirler ömür boyu onun en meşhur yemeği Keşkek’tir. Kocaali Belediyesi tarafından
elindeydi. Abaza Kobaşoğulları, Selâhiye arazisine girince yapılan çalışmalar neticesinde günümüzde “Geleneksel Bola-
Mültezim Ahmet oğlu Hasan duruma itiraz etti. Her iki aile zar Keşkeği” adıyla Kocaali’ye mal olmuştur. Kocaali’de dü-
arasında tartışmalar yaşandı. Mesele bir türlü çözülemeyince zenlenen etkinliklerde belediye tarafından Bolazar Keşkeği
Mültezim Ahmet oğlu Hasan Ağa 11 Ağustos 1904 tarihin- ikram edilmektedir.
de nahiye merkezi olan İncirli’ye giderek şikâyette bulundu.
Mültezim, Kobaşoğulları’nın Selâhiye’de oturmalarını kabul Caferiye (Hamidiye)
etmiyor, Caferiye’ye geri dönmelerini istiyordu. Kobaşoğul-
ları ise bunu kendilerine bir hak olarak görüyorlardı. Neti- Caferiye, 1864-1867 Çerkes-Abaza Sürgünü ve 1877-1878
cede Kobaşoğulları, bugünkü Selâhiye’de Kobaşlar karyesini
kurdular. Bolazar Mültezimi Hasan Ağa, 10 Aralık 1915 ta- Osmanlı Rus Savaşı’ndan sonra Ruslar tarafından soykırıma
52
rihinde İncirli’den çektiği telgrafta Karasu Müdürü’nün ken- uğrayarak yurtlarından çıkarılan Abazalar tarafından kurul-
disinden haraç kestiğini, ona rüşvet vermeden hiçbir ticari du. Köyün kurucusu Açba Cafer Bey’dir. Cafer Bey, 93 Har-
faaliyette bulunamadığını bildirdi. Olayı soruşturmak üze- bi’nde Abhazya’da Ruslara karşı Kafkasya Müslümanlarını
53
re Kocaeli Mutasarrıflığı’ndan Ali Galip Bey tahkikat mü- örgütleyerek direniş başlatmak istemiştir. Aynı zamanda Os-
dürü olarak görevlendirildi. Hasan Ağa mısır, buğday, arpa manlı ordusunda subay olan Cafer Bey, gemiyle Karadeniz’i
gibi zirai ürünleri Karasu iskelesine getirip Ermeni tüccar- geçip Kırklareli’ne gelerek, İstanbul’a yürüyen Rus ordusunu
lara teslim ederken, vergisini ödediği halde Nahiye Müdü- durdurmak için savaştı. Kendine bağlı Abaza birlikleriyle
rü’nün adamlarıyla iskeleye gelerek zahireden kendine düşen birçok başarıya imza atan Cafer Bey’e dönemin padişahı Sul-
istihkakı zorla aldığını iddia etti. Karasu Müdürü ise, Hasan tan II. Abdülhamid tarafından berat tevdi edildi ve ödüllen-
Ağa’nın vergisini eksik ödediğini, bu yüzden ona bu şekilde dirildi. Güvenilir ve başarılı bir insan olduğu için ailesi ve ak-
muamele ettiğini ifade etti. Tahkikat Müdürü Ali Galip Bey rabalarıyla birlikte Kocaeli Sancağı, Kandıra Kazası, Karasu
ise 25 Mart 1916 tarihinde yazdığı yazıda bu meselenin vila- Nahiyesi’ne bağlı, Melen Irmağı kıyısında denize yakın bir
yet kanunları mûcebince daha ayrıntılı şekilde takip edilmesi konumda ona bir köy tesis edildi.

51 BOA, DH.MKT. 8/88.
52 BOA, BEO. 2413/180972.
53 BOA, DH.İ.UM. 79/70/1.
54 BOA, DH.İ.UM. 79/70/3.
55 BOA, DH.EUM. 6 Şub, 41/53.
56 BCA, Diyanet İşleri Reisliği, 14/17/9.
57 T.C Resmi Gazete, 11 Mart 1954 Perşembe, s. 8563.

GE Ç M İ Ş T EN G ÜNÜ M ÜZE 97