Page 256 - Tarihi ve Kültürel Mirasıyla Kocaali E-Kitap

İpsiz Recep’in Karasu, Kocaali başta olmak üzere Ereğli’den İpsiz Recep’in Ankara ile ilişkileri gayet iyiydi. Batı Cephesi
Şile’ye kadar uzanan Batı Karadeniz sahil kentlerinde gü- Komutanlığı, İpsiz Recep’in Abaza, Çerkes ve Gürcülerle ya-
cünü her geçen gün artırması Bolu Mutasarrıfı Halil Bey’i şadığı çatışmalar hakkında gerekli araştırmayı yapmış ve her
giderek rahatsız ediyordu. Öncesinde Ankara’ya durumu bil- iki tarafı da sükûnete davet etmişti. TBMM Dâhiliye Vekili
dirmesine rağmen hâlâ bir önlem alınmamıştı. Halil Bey, İp- Adnan Bey, İpsiz Recep ve Abazaların hatalarını kabul etti-
siz Recep ile bizzat kendisi ilgilenmek istedi. 19 Kasım 1920 ğini ve yeniden taşkınlık çıkarmayacaklarını ifade ettikten
günü İpsiz Recep’e çektiği telgrafında, “Akçaşehir’deki münâ- sonra bu gurupların bölgede herhangi bir sorun çıkarma-
sebetsiz hareketinizi haber aldım. Sizden böyle bir saygısız- ları durumunda TBMM ve Batı Cephesi Komutanlığı’nın
lığın sâdır olabileceğine hâlâ inanamıyorum. Hükümetin ve haberdar edilmesinin yeterli olduğunu söyledi. Telgraftan,
ordunun teveccühünü kaybetmeniz size çok pahalıya mâl ola- İpsiz Recep’i üstü kapalı şekilde koruduğu anlaşılan Adnan
caktır. Hatayı düzeltmeniz ve gasbedilen malları Akçaşehir’e Bey, Halil Bey’in onun üstüne gitmesinden rahatsız olduğu-
nu açıkça belli etmiştir. Halil Bey’in, İpsiz Recep’e doğrudan
götürüp, gümrüğe teslim etmeniz lazımdır.” şeklinde nezaket müdahale etmesini yanlış bulmuş, herhangi bir sıkıntı oluş-
kuralları çerçevesinde gereken uyarıyı yapmıştır. 376
ması durumunda hemen müdahale etmek yerine Batı Ordu-
İncirli’deki karargâhında Halil Bey’den gelen telgrafı okuyan su Kumandanlığına bildirmesi gerektiğini beyan etmiştir. 378
İpsiz Recep, bu uyarıdan çekinmiş olacak ki, 21 Kasım 1920 Bolu Mutasarrıfı Halil Bey’in
günü Bolu Mutasarrıflığı’na gönderdiği cevabında “Mallar Kocaali Temasları (1920)
hazır ve kayıktadır. Hava açıldığında Akçaşehir’e sevk ve mü-
dire teslim edilecektir.” şeklinde son derece uzlaşmacı bir tavır Halil Bey, Rüştü Bey’in başında bulunduğu 50 kişilik bir
takınmasına rağmen sözünde durmayarak malları teslim et- müfreze ile önce Akçaşehir’e, oradan 3 Aralık 1920 günü
medi. Akçaşehir’de yaşayan mal sahipleri İpsiz Recep’e bizzat Kocaali’ye geldi. Halil Bey’in Kocaali’ye gelmesi İpsiz Recep
müracaat ederek mallarını geri vermesini söylediler. Recep başta olmak üzere bir kısım çevrelerde olumsuz bir intiba
Reis, ülkenin işgal altında bulunduğunu ve malların askere yarattı ve Ankara’ya şikâyet edildi. Bunun üzerine Halil Bey
lazım olduğunu ileri sürerek geri iade etmediği yüksek bir neden Kocaali’ye geldiğini bildirmek için Ankara’ya bir telg-
olasılıktır. 377 raf çekti. Yanında getirdiği kuvvetlerin büyük çoğunluğunun
TBMM’ye mensup jandarma birlikleri olduğunu, az sayıda
Halil Bey, İpsiz Recep meselesinin üstüne gitmeye devam kuvvetin ise vatana, millete hizmet etmek isteyen gönüllü
ediyordu. Kuvâ-yı Milliye’ye oldum olası mesafeli duran birliklerden oluştuğunu, onları reddetmenin doğru olmaya-
Halil Bey, bu birliklerin işine geldiği gibi hareket ettiği- cağını ifade etti. Kocaali’ye geliş sebebinin halka eziyet eden
ni düşünüyordu. Düzce, Akçaşehir, Kocaali ve Karasu’dan şâkilerin yakalanarak cezalandırılması olduğunu söyledi. 379
hemen her gün şikâyetler geliyordu. Daha fazla vakit kay- Halil Bey, İncirli’deki İpsiz Recep’e adamlarını gönderdi.
betmek istemeyen Halil Bey, 27 Kasım 1920 günü bölgede TBMM Hükümetini temsil ettiğini ve İpsiz Recep’in şah-
büyük bir nüfuza sahip olan Jandarma Komutanı Rüştü Bey sına hiçbir surette kimsenin dokunamayacağının garantisini
ile birlikte yola çıktı. Yanında Bolu Maarif Müdürü Zülkifl, vererek onunla görüşme talep etti. Halil Bey’in teklifini ka-
Merkez Memuru Kerim ile Mülâzım Cemal ve 50 kişiden bul etmeyen İpsiz Recep, onu Ankara’ya şikâyet etti. Anka-
oluşan birlik de vardı. Rüştü Bey aynı gün TBMM’ye telgraf ra’dan Halil Bey’e bir uyarı daha geldi. Halil Bey amacının İp-
çekerek milletin birlik, bütünlük ve bağımsızlığını tehlikeye siz Recep ile sadece görüşmekten ve istişare etmekten ibaret
düşürecek davranışlar sergileyen kişileri tespit ederek İstiklâl olduğunu, suçluları yakalamak ve cezalandırmak için İpsiz
Mahkemesinde yargılanmasını sağlayacağını bildirdi. Recep ile dirsek temasında bulunacağını açıkladı.

376 Günay Çağlar, Bolu Mutasarrıfı Halil Türkmen, s. 123.
377 Günay Çağlar, Bolu Mutasarrıfı Halil Türkmen, s. 124.
378 Günay Çağlar, Bolu Mutasarrıfı Halil Türkmen, s. 126.
379 Günay Çağlar, Bolu Mutasarrıfı Halil Türkmen, s. 127.

254 TARİHÎ VE K ÜLT ÜRE L MİR ASIY L A K O CAAL İ