Page 143 - Tarihi ve Kültürel Mirasıyla Kocaali E-Kitap

Böylesine acımasız bir katliam karşısında daha fazla daya- çerek Kütahya’ya yerleşmişlerdir. Giderek güçlenmiş ve daha
namayan Oğuz boyları, batıya doğru göç etmeye başladı- bağımsız bir politika izlemişlerdir. 117
lar. Yerleşik hayat emareleri başlamadan bitmiş, göçebelik
güvenli yurt arayışı içinde devam etmişti. Bütün bu olaylar 1261 yılından sonra Bizans İmparatorluğu ve Türkiye Selçuk-
Oğuzları doğudan batıya yöneltmişti. 114 luları çöküntü içine girdiler. Bizans sınırındaki Germiyan,
Eşref, Hamid, Menteşe ve Osmanlı Uç Beylikleri; Moğollara
Doğudan gelen Moğol baskısının etkisiyle Batı Anadolu’da- vergi vererek bir denge politikası güttüler ve Rum ülkesine
ki Türkmen nüfusu her geçen gün artıyordu. Al ‘Umarî, 14. doğru akınlarına devam ettiler. Türkmenler, Anadolu’nun
yüzyılın hemen başında Denizli bölgesinde 200.000 çadır, doğusundan batısına doğru göç ederek bu beyliklerin çatısı
Kastamonu ucunda 100.000 çadır, Kütahya’da 30.000 çadır altında yaşamaya başladılar. Batıda nüfusun artmasıyla Türk-
Türkmen nüfusu bulunduğunu kaydetmiştir. Selçuklu’nun menler otlak arayışlarına yöneldiler. Bu sebepten Sakarya
Bizans sınırındaki uçlarda her geçen gün artan Türkmen nü- havzası gibi sulak ve yeşil sahalar onlar için vazgeçilmez bir
fusu, Bizans kaynaklarınca da doğrulanmıştır. Aynı şekilde yerleşim alanı olmuştur. 118
Kuzey Anadolu ve Doğu Marmara’daki Türkmen nüfusunda
da gözle görülür derece artış yaşanmıştır. 1290’lardan itiba- Doğu Roma İmparatorluğu’nun doğu sınırını teşkil eden
ren Kastamonu’dan aşağı Sakarya bölgesine kadar uzanan Sakarya ve Melen ırmaklarının suladığı geniş ve verimli top-
yerlerde de güçlü uç beyleri kendini göstermeye başlamış- raklar gerek ekonomik, gerekse askeri açıdan büyük öneme
tır. Bizans sınırına dayanan Türkmenler, Moğol baskısın- sahipti. Doğu Roma, 1260’lardan itibaren Sakarya Neh-
115
dan kurtulabilmek için Bizans İmparatorluğu ile mücadele ri’ni Türklerle arasındaki sınır olarak kabul etmiş, bölgede-
etmek zorunda kaldılar. Bizans’ın hâkimiyetindeki toprak- ki kaleleri güçlendirmeye başlamıştı. Yaklaşık bu tarihlerde
ları yurt edinerek kültür ve geleneklerini de taşıdırlar. Sınır Ertuğrul Gazi de, Kayı aşiretiyle birlikte Eskişehir-Sakarya
hattında mücadele eden bu Türkmen aşiretlerine Uç Beyi adı bölgesine göçtü. Türkmenler bu dönemde Sakarya Neh-
verilmiştir. Uç Beyleri, ilk başlarda Türkiye Selçuklu Sultan- ri’nin yukarı bölgeleri başta olmak üzere Düzce, Zonguldak
ları tarafından sınır hattında görevlendirilmişlerdi. Selçuk- ve Kastamonu bölgelerinde yerleşim merkezleri kurmaya
luların Anadolu’daki otoritesi tamamen kaybolduktan sonra başladılar. Sakarya ile Melen ırmakları arasındaki Kocaali,
119
ise bağımsız hareket etmeye başladılar. Örneğin, 1239 yılın- Melen, Kuyumculu ve Karasu’ya ilk Türkmen göçleri yine bu
116
da Malatya’da bulunan Germiyanoğulları, 1277’de Batı’ya gö- dönemde olmuştur.

114 Faruk Sümer, “Eski Türklerde Şehircilik”, Türk Dünyası Araştırmaları Vakfı Yayını 11, İstanbul 1984, s. 100-101.
115 Halil İnalcık, Devlet-i Aliyye, s. 6.
116 Feridun Emecen, “Uç Beyi”, TDV İslam Ansiklopedisi, C. 42, İstanbul 2012, s. 38.
117 Mustafa Çetin Varlık, “Germiyanoğulları”, TDV İslam Ansiklopedisi, C. 14, İstanbul 1996, s. 33.
118 İsmail Hakkı Uzunçarşılı, Osmanlı Tarihi, Türk Tarih Kurumu Yayınları, Ankara 1988, s. 52.
119 Hakan Yılmaz, “Çağdaş Kaynak ve Belgeler Işığında”, s. 81.

GE Ç M İ Ş T EN G ÜNÜ M ÜZE 141