Page 243 - Tarihi ve Kültürel Mirasıyla Kocaali E-Kitap
P. 243
eşini dağa kaldırarak zulmettiler, feci surette öldürdüler. Karyesi’nde ikamet eden Dotancıoğlu Hasan Ağa’nın hane-
Yıllar sonra, 1922 yılında Nahiye Müdürü Abdurrahim sini bastı. Oğulları askerde olduğu için hanımıyla birlikte
Bey ve Jandarma Komutanı Reşat Çavuş’un yaptığı tahki- eşkıyalara direnen Hasan Ağa’nın da kafasına kızgın sacayak
kat sonucunda Hamid Efendi’yi öldürenlerin Adil ve Bay- geçirildi. Evdeki eşyalarına, parasına ve hayvanlarına el ko-
ram olmadığı, İstavri ve çetesi olduğu ortaya çıktı. 325 nuldu. İstavri çetesi, 1922 yılına kadar bölgedeki faaliyetleri-
324
ni sürdürdü. 327
İstavri ve Pavli’nin
Kocaali Baskınları (1919) Karasu Nahiye Müdürü Abdurrahim Bey ile Karasu Jan-
darma Komutanı Reşat Çavuş, İstavri ve çetesini izlemeye
1918 yılında Rum çeteleri Kocaali ve Karasu bölgesinde çok
daha etkili olmaya başladılar. Karapelit Karyesi’nde ikamet aldı. Çete hakkında malumat toplandı. Birçok kez operas-
eden Corci oğlu İstavri, Rum gençlerinden oluşan bir çete yon yapılmasına rağmen bir türlü ele geçirilemedi. İşgalci
kurduktan sonra Kestanepınarı, Kirezli (Kirazlı), Kaşbaşı, güçlerden de destek alan çete, sadece Kocaali ve Karasu’da
Çobanyatağı, Kurudere, Taşlıgeçit, Paralı, Subatağı, Kuru- değil; Adapazarı, Hendek, Akyazı, Geyve ve Düzce’de de fa-
meşe, Çatalovası, Yitagun, Ardıçpelit (Ardıçbeli) kar- aliyetlerini sürdürüyordu. 1923 yılında Milli Mücadele’nin
326
yelerinde denetimi ele aldı. Çetenin ikinci ismi İstavri’nin başarıyla sonuçlanması neticesinde Rum çetelerinin Anado-
kardeşi Yorgi, üçüncü ismi ise İstavri’nin eniştesi Savev Pavli lu’daki gücü kırılmıştı. Kocaali ve Karasu’daki Rum çeteleri
idi. Ardaşan, Haralambos, Aleksiadis Aleksios, Karasaridis de aynı kaderi paylaşıyordu.
İoannis, Temerçoğlu Konstantinos, Georgios, İoannis, Mi-
hail çetenin diğer üyeleriydi. 15 Mart 1922 gecesi Karasu Nahiye Müdürü Abdurrahim
Bey ve Jandarma Komutanı Reşat Çavuş, Rum eşkıyasının
Kocaali-Karasu çetesi birçok vukuata imza atıyordu. Çam merkez üssü Karapelit’e baskın düzenlediler. Köy tamamen
Dağı’nda karargâh kuran çete, gece vakitlerinde Türklerin denetim altına alındıktan sonra çete lideri İstavri, kardeşleri
hanelerine saldırıyor, eşyalarına, hayvanlarına el koyuyor- Yorgi, Pavli ve İstavri’nin eniştesi Savev Pavli’nin evleri ku-
du. Çam Dağı’ndan Hendek’e uzanan ticaret yolu ile Ka- şatıldı. Çete üyeleri her ne kadar karşılık vermeye çalışsalar
rasu-Adapazarı yolunu ele geçirmişlerdi. Adapazarı’nda da da başarılı olamadılar. Etrafı sarıldığı için kaçmaya cesaret
örgütlenmişlerdi. Aslen 1892 Serdivan doğumlu olan Rum
gençlerinden Kaptan Vaggelis Fotiadis, Geyve’den Kara- gösteremeyip teslim oldular. Ardından hanelerinde arama
su’ya kadar gücünü her yerde hissettiriyordu. yapıldı. Odun tüccarı Hamid Efendi, Molla Hasan, Molla
Hüseyin ve Dotancıoğlu Hasan Ağa’ya ait eşyalar bu ev-
328
İstavri ve çetesi Ocak 1919’da Kocaali merkezinde oturan lerden çıktı. Savev Pavli’nin zevcesi Karakiye’nin belinde
Molla Hasan ve Molla Hüseyin’in evini bastı. Parasına ve eş- bağlı bir bohça içinde gasp edilen değerli eşyalar bulundu.
yalarına el konuldu. Şâkîlere direnince kafasına sacayak ge- Yorgi’nin hanesinde eşinin üzerinden yüklü miktarda gasp
çirmek suretiyle türlü işkenceler ettiler. 24 Ocak 1919 gecesi edilmiş para ele geçirildi. Gasp edilen bütün eşyaların tuta-
odun tüccarı Hamid Efendi’nin evini basarak onu ve hanı- nakları tutularak gerçek sahiplerine iade edildi. Şâkîler ise
mını feci surette öldürdüler. Çete, birkaç gece sonra Bolazar tutuklanıp nahiye merkezi olan İncirli’ye getirildi. 329
324 BOA, DH. EUM. AYŞ. 23/3/1.
325 BOA, DH. EUM. 35/45/3.
326 Yassıgeçit.
327 BOA, DH. EUM. AYŞ. 35/45/2.
328 Hanımı, eşi.
329 BOA, DH. EUM. 35/45/3.
GE Ç M İ Ş T EN G ÜNÜ M ÜZE 241